မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်သ့တဖၣ်
ကၠဲနဘံ (Genevieve)ကဲထီၣ် မဲာ်ချံတဖၣ်လၢအဖိသၢဂၤအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢဖိတဂၤစုာ်စုာ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဃုာ်ဒီး မဲာ်ပှၤဖိထီၣ်ဝါအသးဒီး တထံၣ်ဘၣ်တၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲလဲၤကိးအဖိ တဖၣ်ဆူအသဝီ တဘျီလၢ်လၢ်, လၢကီၢ်ဘံၣ်န့ ( Benin )လၢ အဲဖြၤကၤမုၢ်နုာ်န့ၣ်, အဝဲပုထီၣ် အဖိဆံးဖိလၢအချၢ, ဒီးအစုခံခီန့ၣ် ဖီၣ်ဃာ်ဝဲအဖိ အဒိၣ်ခံဂၤအစု ဖျါဒ်သိးအကွဲမုာ်တၢ်ကဟဲမၤကီမၤခဲအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆဲးတၢ်လၤစံးဝဲလၢ တၢ်မဲာ်တထံၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်နါအတၢ်မၤလၢအဘၣ်တၢ်ဟိၣ်တၢ်ယီအဃိ, လၢတၢ်သးဟးဂီၤအပူၤ ကၠဲနဘံ ကိးပသူထီၣ် တၢ်မၤစၢၤ ဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢခံ, ပိာ်ခွါလၢ အသဝီပူၤတဂၤ ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤ တၢ်သးကညီကဘီတဖၣ် (Mercy Ships) အဂ့ၢ်, တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်မၤတမံၤလၢ အမၤစၢၤဆီၣ်ထွဲတၢ်ကွဲးကါ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, လၢတၢ်မၤလၤကပီၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လၢအဟဲစိာ် တၢ်မုၢ်လၢ် ဒီးတၢ်မၤဘျါ ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤအီၤကန့ၢ်-တန့ၢ်န့ၣ် တလီၤတံာ်ဘၣ်ဆၣ်, ကၠဲနဘံ လဲၤဝဲဆူ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်တဖၣ်, ဖုသံနီၣ်က့ၤလၢ တၢ်ကွဲးကါ အဝဲသ့ၣ် အမဲာ်ချံဝံၤအလီၢ်ခံ, အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်က့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယွၤ အဂ့ၢ်အကျိၤထီဘိန့ၣ် ဟဲအိၣ်ထီၣ်…
ကူထီၣ်သိးထီၣ်ကစၢ်ခရံာ်
ဖဲယသိးထီၣ်သီ ယမဲာ်ဒိးအသီလၢတၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီန့ၣ် ယသူၣ်ဟူးသးဂဲၤယဲဒိၣ်မးဘၣ်ဆၣ်, လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်စှၤနၣ်ရံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, ယအဲၣ်ဒိး စူးကွံာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ယမဲာ်ချံ ဒီးယခိၣ်ဆါထီၣ် ဖဲယသိးမဲာ်ဒိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ယနၢ်ခံခီ ညိးထီၣ် မ့ၢ်လၢမဲာ်ဒိးအံၤ တညီနုၢ်ဒီးယၤအဃိန့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၤ, ဖဲယသ့ၣ်နီၣ်လၢ ယဘၣ်သိးထီၣ်မဲာ်ဒိးအံၤန့ၣ်ဒီး ယကအုကစွါယဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤ, ယဘၣ်ဃုထၢစူးကါမဲာ်ဒိး, ဒ်သိးယနီၢ်ကစၢ် ကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးဒီးမဲာ်ဒိးကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျုးနွံဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, ယသိးဃာ်မဲာ်ဒိးဒၣ်လဲာ် ယတပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်သိးထီၣ် တၢ်အသီတမံၤမံၤန့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤ တၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ယံာ်ထီၣ်န့ၣ်ဒီး ကဲထီၣ်တၢ်ညီနုၢ်အဃိ, ဘၣ်ဘျိးဘၣ်ဒါဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်လၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပူၤကွံာ် ပတထံၣ်အီၤတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ပကထံၣ်ဘၣ်တၢ်တမံၤမံၤ, န့ၣ်လီၤ. လၢလံာ်ရိမ့ၤ ၁၃ :၁၂ န့ၣ် ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး မၤလိာ် ပှၤလၢအပိာ်ကစၢ်ခရံာ်အခံတဖၣ်, က“ဟံးထီၣ်သကိး တၢ်ကပီၤအစုကဝဲၤ,” ဒီးကအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ တၢ်အိၣ်မူအဂ့ၤအဝါန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၁-၁၃ စံးဘၣ်ပှၤ, အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတ့ၢ်လံ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဘၣ်ဆၣ်, ဖျါလၢ အဝဲသ့ၣ် “မံခ့မံသပ့ၤ”, ဒီးအသးမံဒၣ်အတၢ်ဒၣ်ဝဲအဃိ, အဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ် “ကဖုသံနီၣ်”…
တၢ်သးခုလၢခူပူၤဝ့ၢ်ပူၤ
ဖဲ ၂၀၂၂ နံၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်, ဖျၢၣ်ထူတၢ်ပြၢလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်, ဖြ့ၣ်စ့ၣ်ဒီးအၣ်ကၠ့ၣ်တံနါထံၣ်လိာ်သးဒီး တၢ်လိာ်ကွဲပြၢန့ၣ်ဂ့ၤဒိၣ်မးအဃိ, ပှၤအါဂၤစံးဝဲလၢ “စံၣ်စိၤနုာ် ဖျၢၣ်ထူတၢ်ပြၢအဒိၣ်ကတၢၢ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢအဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ် ဒၣ်လဲာ် လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ် ပှၤခံဖုလိာ် ဒိးန့ၢ်တခီ ၃ဖျၢၣ် စုာ်စုာ်အဃိ, လၢတၢ်ကမၤနၢၤတၢ် အဂီၢ်, ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်ထူနုာ် ပဲၣ်နဲ(လ်)တံၣ် န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲအၣ်ကၠ့ၣ်တံနါမၤနၢၤတၢ်ဝံၤ, အထံကီၢ်ဒီတဘ့ၣ် သူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအၣ်ကၠ့ၣ်တံနါဖိ အနီၢ်ဂံၢ် အါန့ၢ်ဒံးတကကွဲၢ်တဖၣ် ပှဲၤလုၢ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်ဘၠဲနိၣ်စဲရၢး(စ) အခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂီၤမူအဘၣ်တၢ်ဒိဃာ်လၢ ကဟၣ်ယူၤ (drone) န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ရၤပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကိးပသူလၢ တၢ်အကလုၢ်ဖးဒိၣ် ဒ်အမ့ၢ်တၢ်သူၣ်ခုသးခုအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ်လီၤ. ဘံၣ်ဘံၣ်စံၣ် တၢ်ကစီၣ်တယုၢ် ပာ်ဖျါထီၣ် ဝ့ၢ်အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်သူၣ်ခုသးခု ပိာ်ဖးထီၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ထီဘိန့ၣ် တၢ်သးခုမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလီၤလးတမံၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်ကတိၤဒိ ပာ်ဖျါထီၣ် ဝ့ၢ်တဝ့ၢ်, ပှၤတကလုာ်, လဲၤခီဖျိ တၢ်သးခု အဒိၣ်အယိာ်,…
တၢ်အဂ့ၤအဝါ ယဲၢ်ထံၣ်
ဒ်တၢ်ဃုထံပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ပှၤစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ်နီၢ်နီၢ်တဖၣ်န့ၣ်, မံၤဘၣ်မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်, တၢ်ဆါအက့ၢ်အဂီၤဆံးစှၤ, ဒီးမ့ၢ်ပှၤလၢအသူၣ်ခုသးခုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤ, မ့ၢ်တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်လၢ အဂ့ၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ် ပီညါတဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲတုၤဒၣ်လဲာ်လၢ, တၢ်ကပာ် “တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် အတၢ်ကွဲးနီၣ်” လၢကမၤဂ့ၤထီၣ် ပနီၢ်တဂၤ တၢ်န့ၢ်ဘျုး, ခီဖျိတၢ်ကွဲးလီၤ တၢ်ဂ့ၢ်ယဲၢ်ထံၣ် လၢတနွံဘၣ်တနွံစုာ်စုာ်အဂီၢ် လၢပကဘၣ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ်အလုၢ်အလၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ယံာ်တ့ၢ်လံန့ၣ်လီၤ. ဒ်၁ တံၤ ၄:၃-၅ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, စးထီၣ်လၢ တၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ, ဒီးဒ် စံး ၁၀၄ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တုၤလၢ တၢ်ဘၣ်တ့အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကထံၣ်တၢ်တဖၣ်အံၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ် ဒီးစံးဘျုးက့ၤပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. စံး ၁၀၇ ယၢၤထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ယဲၢ်မံၤလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်ကဘၣ် စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ် လီၤလီၤဆီဆီန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၄-၉ န့ၣ် အဘၣ်တၢ်မၤပူၤမၤဖျဲးအီၤလၢပှၤမုၢ်ကနၢ, အဆၢဖိ ၁၀-၁၆ န့ၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢတၢ်မၢကဲကုၢ်,…
ပန့ဆၢၣ်အသီလၢ ခရံာ်အပူၤ
ပသ့ၣ်ဆှိလါအဲး (blue spruce) တထူၣ်အသၣ်, ဒီးအလၣ်ဒ်ထးဘိဖိတဖၣ် လီၤဆှုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. သရၣ်လၢအယါဘျါ သ့ၣ်မုၣ်ဝၣ်ဘိန့ၣ် ကွၢ်ဝဲတဘျး ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီ, ဒီးစံးဝဲလၢ “တၢ်အံၤမ့ၢ် သ့ၣ်ဆှိအဃိလီၤ.” ယဆၢမုၢ်လၢ်လၢ ယကသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး (မ့တမ့ၢ်) ကျိၤကျဲလၢ တၢ်ကူစါယါဘျါအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤကူၣ်သ့လၢသ့ၣ်မုၣ်ဝၣ်ဘိတဂၤအံၤ စံးကဒီးဝဲလၢ “တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဒၣ်သ့ၣ်ဆှိအဃိ န့ၣ်လီၤ.” မ့ၢ်လၢသ့ၣ်ဆှိအန့ဆၢၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဒုးလီၤဆှု အလၣ်အဘိဖိတဖၣ်အဃိ, တၢ်ဆီတလဲကွံာ် အန့ဆၢၣ်အံၤတသ့ဝဲဘၣ်.
မ့ၢ်လၢပနီၢ်သးအတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်, တဘၣ်တၢ်တြီပာ်ပနီၣ်အဆၢ ခီဖျိတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတဖၣ် လၢတၢ်ဆီတလဲတန့ၢ်တသ့တဖၣ်အဃိ အလီၢ်အိၣ်လၢပကဘၣ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်အသီတဖၣ် လၢဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူး အဂီၢ် စီၤပီလူး ပာ်ဖျါမၤလီၤတံၢ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ကမၤပူၤဖျဲးတၢ်န့ၣ် ဖျါဖဲ အ့း ၄:၁၈-၁၉ အပူၤ, ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် “အသူၣ်ခံးအသးခံး သတးဒီး,” ကတူၢ်လိာ်ယွၤအဂီၢ် ကးတံၢ်ဃးအသးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်သူၣ်ကိၤအသးကိၤ, အိၣ်ပှဲၤဒီး“တၢ်တစီတဆှံ ကိးမံၤဒဲး” ဒီးလူၤပိာ်ထွဲ တၢ်သးကတၢအခံ, ဒီးတၢ်သူၣ်လီသးကွံတၢ်န့ၣ်လီၤ.
အဆၢဖိ…
